Làn sóng sa thải trong ngành công nghệ ở Đông Nam Á

Đi theo xu hướng chung của toàn cầu, các công ty công nghệ ở Đông Nam Á, dẫn đầu là Sea, công ty mẹ của Shopee, và GoTo, công ty hợp nhất giữa hãng gọi xe GoJek và nền tảng thương mại điện tử Tokopedia đã cắt giảm đến 10% nhân lực trong năm nay và báo hiệu sẽ tiếp tục giảm chi phí nhân sự.

Sea, công ty mẹ của Shopee, đã sa thải hơn 7.000 nhân viên, tương đương khoảng 10% tổng lực lượng lao động trong sáu tháng qua. Ảnh: Reuters

Động thái trên diễn ra khi các công ty công nghệ Đông Nam Á chuẩn bị cho một môi trường kinh doanh khó khăn hơn. Những công ty này đang vay mượn kịch bản sa thải hàng loạt của ngành công nghệ Mỹ.

Cấp bách bảo vệ sức khỏe doanh nghiệp

Gần đây nhất, hôm 18-11, GoTo đã thông báo cắt giảm 1.300 nhân viên, khoảng 12% tổng nhân sự, nhằm tiết kiệm chi phí khi công ty gặp khó khăn trong việc tạo ra lợi nhuận.

GoTo báo cáo lỗ ròng 20,3 nghìn tỉ rupiah, cỡ 1,29 tỉ đô la Mỹ trong 9 tháng đầu năm nay, tăng 75% so với cùng kỳ năm 2021 do các chiến dịch quảng cáo và khuyến mãi gây ra gánh nặng tài chính cho công ty.

Giám đốc điều hành GoTo Andre Soelistyo cho biết, việc sa thải là “cấp bách” để hỗ trợ sức khỏe lâu dài của doanh nghiệp.

Tuy nhiên, quy mô sa thải lớn nhất trong khu vực cho đến nay là ở Sea, công ty vận hành nhiều mảng kinh doanh từ trò chơi điện tử, thương mại điện tử cho đến dịch vụ tài chính. Các báo cáo gần đây cho thấy, trong 6 tháng qua Sea đã sa thải hơn 7.000 nhân viên, tương đương khoảng 10% tổng lực lượng lao động.

Trong khi đó, Peter Oey, Giám đốc tài chính của Grab Holdings, đang vận hành nền tảng cung cấp các dịch vụ gọi xe, giao hàng, tài chính, cho biết công ty đã bắt đầu tạm dừng hoặc giảm tốc độ tuyển dụng ở các bộ phận khác nhau từ đầu năm nay. “Một số bộ phận đã giảm số lượng nhân viên và chúng tôi sẽ vẫn thận trọng trong việc tuyển dụng”, Oey nói.

Các công ty công nghệ nhỏ hơn cũng sa thải nhân viên như sàn giao dịch tiền ảo Crypto.com (Singapore), nền tảng so sánh giá iPrice (Malaysia), Công ty giáo dục trực tuyến Zenius (Indonesia).

Nhiều công ty công nghệ tăng trưởng cao đã tuyển dụng nhân viên quá nhiều trong thời kỳ đại dịch để đáp ứng nhu cầu chưa từng có đối với các dịch vụ và hàng hóa trên nền tảng số.

Trao đổi với Nikkei Asia, Daljit Sall, Tổng giám đốc công nghệ của Công ty tuyển dụng Randstad Singapore, nói rằng thay vì thuê nhân viên hợp đồng để linh hoạt hơn trong quản lý lực lượng lao động, các công ty “đã cam kết bằng cách thuê nhân viên toàn thời gian với mức lương và gói thù lao cao”.

Ví dụ, ở Singapore, Sea đặc biệt tích cực tuyển dụng các kỹ sư được săn lùng nhiều nhất, đôi khi hứa hẹn lương cao gấp đôi so với các đối thủ cho một số vị trí nhất định, theo các cựu nhân viên của Sea.

Sea có 67.300 nhân viên tính đến cuối năm 2021, gần gấp đôi so với một năm trước đó.

Tìm kiếm tăng trưởng bền vững

Giờ đây, khi gặp khó khăn trong việc huy động vốn do lãi suất tăng trong bối cảnh lạm phát cao, các công ty đang củng cố các nguồn lực của mình để tái cấu trúc và xây dựng lực lượng lao động phù hợp hơn.

Chris Kaptein, đối tác quản lý của Integra Partners, công ty đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Singapore, cho biết chi phí vốn tăng cao trong năm nay buộc các công ty công nghệ trong khu vực tìm kiếm sự tăng trưởng bền vững thay vì “đốt tiền để giành thị phần”.

“Toàn bộ ngành công nghệ đang giảm đòn bẩy tài chính. Những yếu tố này kết hợp với nhau dẫn đến việc cắt giảm nhân sự trong thời gian ngắn như chúng ta đã chứng kiến trong toàn hệ sinh thái. Nhưng quan điểm của chúng tôi là điều này sẽ dẫn đến sự tái tập trung vào các yếu tố cơ bản của doanh nghiệp”, Kaptein nói.

Làn sóng sa thải nhân sự của các tập đoàn công nghệ ở Mỹ cũng đang ảnh hưởng đến các chi nhánh châu Á của họ. Amazon được cho là đã sa thải khoảng 10.000 nhân viên trong khi Meta, công ty mẹ của Facebook thông báo đã cắt giảm 11.000 việc làm trong tháng này còn Twitter đã cắt giảm 50% lực lượng lao động toàn cầu.

Những “ông lớn” công nghệ phương Tây khác cũng đã bắt đầu cắt giảm lực lượng lao động như một biện pháp kiểm soát ngân sách.

Công ty thương mại điện tử Shopify của Canada cho biết sẽ sa thải khoảng 10% lực lượng lao động, tương đương khoảng 1.000 nhân viên. Trong khi đó, Công ty công nghệ thanh toán Stripe, có trụ sở tại Dublin (Ireland) và San Francisco (Mỹ), được cho là đã cắt giảm khoảng 14% nhân viên, gây ảnh hưởng đến văn phòng tại Singapore của công ty này.

Theo chỉ thị từ ban lãnh đạo của các tập đoàn công nghệ ở trụ sở chính tại Mỹ, một làn sóng sa thải đã bắt đầu tại các văn phòng chi nhánh ở Đông Nam Á như Singapore, nơi đặt văn phòng khu vực của 80 trong số 100 công ty công nghệ hàng đầu thế giới.

Randstad Singapore cho biết, đang chứng kiến sự gia tăng lượng đơn xin việc từ các cựu nhân viên của Meta, Twitter và Amazon ở Singapore. Các tài năng bị sa thải này thường đến từ các lĩnh vực như phát triển sản phẩm, phân tích dữ liệu, công nghệ phần mềm và nguồn nhân lực.

Làn sóng sa thải chưa dừng lại

Vì hầu hết các công ty công nghệ trong khu vực Đông Nam Á vẫn đang thua lỗ và có thể mất 1-2 năm nữa mới hòa vốn cho nên đã báo hiệu rằng, việc cắt giảm chi phí sẽ tiếp tục.

Trong cuộc họp báo công bố kết quả kinh doanh mới đây, Giám đốc doanh nghiệp của Sea Yanjun Wang cho biết, việc cắt giảm nhân viên là một phần của “cuộc tập dượt đang diễn ra”, báo hiệu có thể có thêm những đợt cắt giảm nữa.

Giám đốc tài chính Oey của Grab cho biết, quá trình cắt giảm chi phí là “một sáng kiến đang diễn ra mà ban lãnh đạo rất chú trọng”.

Khi lạm phát gia tăng tiếp tục gây áp lực lên các nền kinh tế toàn cầu dẫn đến môi trường huy động vốn yếu hơn, Randstad Singapore dự đoán xu hướng sa thải nhân viên công nghệ ở Đông Nam Á sẽ tiếp tục kéo dài sang quý 2-2023.

Kaptein của Integra Partners lưu ý, mặc dù đây là giai đoạn điều chỉnh nhưng khu vực Đông Nam Á được định vị để tận hưởng sự tăng trưởng trong trung và dài hạn.

“Một tác động tích cực là đối với một số công ty khởi nghiệp và những công ty đang muốn mở rộng quy mô là giờ đây có nhiều cơ hội hơn để thu hút và giữ chân nhân tài, điều khó làm được trong chỉ vài tháng trước”, ông nói.

Tuy nhiên, Carman Chan, người sáng lập và là đối tác quản lý của Click Ventures, công ty đầu tư mạo hiểm có trụ sở tại Singapore, dự báo việc tuyển dụng của các công ty công nghệ sẽ tiếp tục trở nên “phi tập trung hơn” do văn hóa làm việc từ xa và xu hướng kinh tế tự do đang trỗi dậy.

“Mức lương của nhân tài công nghệ có thể thấp hơn nhiều và nhiều người sẽ sẵn sàng đóng góp công sức nhiều hơn cho công việc”, bà nói.

Nguồn: thesaigontimes.vn