Người dân huyện Hòn Đất tất bật thu hoạch kiệu Tết. Theo nhiều người, thu hoạch thời điểm này là đúng mùa vụ sinh trưởng của kiệu. Kiệu thương phẩm sẽ phục vụ người dân đúng dịp Tết Nguyên đán 2020. Huyện Hòn Đất có trên 60 ha trồng kiệu, tập trung ở các xã Mỹ Thái, Mỹ Hiệp, thị trấn Sóc Sơn, Mỹ Thuận. Trong đó, Mỹ Thuận là nơi có diện tích trồng kiệu lớn nhất, chiếm 1/3 diện tích trồng kiệu toàn huyện.
Để tránh nắng, những người thu hoạch kiệu thường mang theo 1 chiếc dù che. Họ nói đây là một trong những "phát kiến" mới mẻ để tự ứng phó với cái nắng gay gắt, trong điều kiện phải làm việc cả ngày ngoài đồng đất trống không bóng râm.
Cách đây khoảng 10 ngày, thương lái đến các cánh đồng kiệu ở Hòn Đất mua với giá khoảng 16.000 đồng/kg. Tuy nhiên, chỉ trong thời gian ngắn, giá kiệu tốt (loại lớn) hiện chỉ còn khoảng 12.000 đồng/kg. Kiệu nhỏ hơn sẽ được thu mua với giá khoảng 10.000 đồng/kg.
Nhiều người trồng kiệu cho biết họ lo lắng vì kiệu rớt giá quá nhanh. Chi phí cho 1 ha trồng kiệu khoảng 350 triệu đồng, gồm tiền mua giống, thuê nhân công làm đất, phủ rơm, phân, thuốc, chăm sóc, thu hoach.
Công đoạn người dân gom ủ kiệu trước khi nhổ bán. Theo tính toán của nhiều người, giá kiệu thấp như hiện tại khiến họ không có lợi nhuận đáng kể, thậm chí lỗ. Thời điểm dịp Tết Nguyên đán 2019 năm trước, giá kiệu dao động khoảng 15.000 đồng/kg.
Kiệu rớt giá, kéo theo tiền nhân công thu hoạch kiệu cũng không cao như mong đợi, vì các chủ vườn kiệu than khó. Anh Út thu hoạch kiệu thuê cho một chủ vườn tại xã Mỹ Thái. Mỗi ngày lao động 8 giờ của anh có thu nhập khoảng 150.000 đồng.
Kiệu sau khi nhổ được tập kết ra khu vực trũng nước, hoặc các con kênh để người dân rửa sạch, chuẩn bị bán cho thương lái. Giá kiệu rớt nhanh khiến người trồng kiệu "vỡ mộng" vì trước đó không lâu, giá kiệu vẫn ở mức cao.
Hòn Đất là địa phương trồng kiệu nhiều nhất tỉnh Kiên Giang. Nghề này đã có từ hàng chục năm trước. Kiệu thương phẩm trồng tại huyện thường to, ngon, được người dùng chuộng mua. Thương hiệu kiệu Hòn Đất cũng vì thế được nhiều người dân miền Tây biến đến.
Đại diện Hội Nông dân huyện Hòn Đất cho biết kiệu rớt giá nhanh vì cung vượt cầu. Những ngày tới, giá kiệu có thể tăng do nhu cầu tiêu thụ kiệu của người dân ngày càng cao vào dịp cận Tết.
Đây không phải lần đầu kiệu thương phẩm cung vượt cầu dẫn đến giá thấp. Những năm trước, tình trạng này vẫn thường diễn ra, gây không ít khó khăn cho nông dân. Nhiều người mong muốn ngành chức năng vào cuộc, kết nối doanh nghiệp thu mua kiệu quy mô lớn, bình ổn giá giúp người trồng kiệu Hòn Đất gỡ khó.
Toàn xã Mỹ Thuận của huyện có hơn 30 hộ trồng kiệu Tết. Theo nhiều hộ, năng suất kiệu năm nay không được như kỳ vọng. Mỗi công kiệu chỉ thu hoạch được khoảng 2-3 tấn kiệu thương phẩm. Ở một số năm trước, khi trúng mùa năng suất kiệu có khi đạt 4-5 tấn/công.
Thương lái thu mua kiệu sau đó bán lại tại các chợ nông sản đầu mối, hoặc bán cho các vựa thu mua. Kiệu Hòn Đất thường được xuất bán ra nhiều tỉnh miền Tây và TP.HCM.
Một nhóm lao động nữ thu hoạch kiệu tranh thủ ăn bữa cơm giữa trưa, sau đó tiếp tục nhổ kiệu.
Nhiều người trồng kiệu cho biết họ buộc phải thu hoạch nhanh dù giá thấp vì kiệu đã tới lứa bán, một phần vì lo lắng giá kiệu lại tiếp tục giảm trong những ngày tới.
Phạm Ngôn