Sơ đồ đường bay của 28 máy bay PLA hôm 15/6 do quân đội Đài Loan công bố (Ảnh: CNA).
Theo Hãng thông tấn Trung ương Đài Loan CNA, Không quân Đài Loan ngày 15/6 đã ra thông báo về động thái máy bay của máy bay Trung Quốc, nói 28 máy bay của PLA đã xâm phạm Vùng nhận dạng Phòng không (ADIZ) Tây Nam của Đài Loan. Phi đội máy bay hùng hậu này bao gồm một máy bay chống ngầm Y-8, 4 chiếc máy bay ném bom H-6, 1 máy bay gây nhiễu tầm xa Y-8, 2 máy bay cảnh báo sớm KJ-500, 14 máy bay chiến đấu J-16 và 6 máy bay chiến đấu J-11. Các máy bay này đã xâm nhập Vùng nhận dạng phòng không Tây Nam của Đài Loan và không phận vùng biển phía Đông Nam Đài Loan.
Đây là số lần chiếc máy bay PLA xuất kích lớn nhất kể từ khi cơ quan Quốc phòng Đài Loan công bố số liệu thống kê ghi nhận 25 máy bay của PLA bay vào vADIZ Tây Nam Đài Loan vào ngày 12/4/2021.
Thông báo về vụ việc của cơ quan Quốc phòng Đài Loan (Ảnh: 6park).
Quân đội Đài Loan đã cho máy bay cất cánh tuần tra trên không phát thanh xua đuổi, đồng thời sử dụng tên lửa phòng không để theo dõi, giám sát; đặc biệt lần đầu tiên dùng giọng điệu mạnh mẽ cảnh cáo "Nếu có bất cứ chuyện gì xảy ra, các ngươi phải tự chịu hậu quả".
Trước sự kiện này, ngày 15/6, người phát ngôn Bộ Quốc phòng Mỹ John Supple khi trả lời các câu hỏi của giới truyền thông đã tuyên bố: “Hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương, trong đó có eo biển Đài Loan, là lợi ích lâu dài của Hoa Kỳ. Các hoạt động quân sự ngày càng gia tăng của Trung Quốc gần Đài Loan đang phá hoại sự ổn định và làm gia tăng nguy cơ phán đoán sai”.
Ông John Supple nói: "Cam kết của chúng tôi (Mỹ) đối với Đài Loan là vững như bàn thạch, có lợi cho việc duy trì hòa bình và ổn định trên hai bờ eo biển Đài Loan và trong khu vực. Để đáp trả với mối đe dọa ngày càng tăng từ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, chúng tôi sẽ tiếp tục làm sâu sắc hơn các mối quan hệ an ninh không chính thức (với Đài Loan) để đảm bảo rằng Đài Loan có đủ năng lực bảo vệ mình”.
Máy bay chiến đấu J-16 của PLA (Ảnh: Đông Phương).
Tính đến thời điểm trưa ngày 16/6, phía Trung Quốc vẫn chưa lên tiếng xác nhận về sự việc họ cho 28 máy bay bay vào ADIZ Tây Nam và không phận Đông Nam đảo chính Đài Loan.
Ông Mã Hiểu Quang (Ma Xiaoguang) người phát ngôn của Văn phòng các vấn đề Đài Loan, Quốc vụ viện Trung Quốc sáng 16/6 đã lên tiếng. Ông không đề cập đến vụ việc xảy ra hôm 15/6, chỉ nói rằng nguyên nhân sâu xa của căng thẳng và bất ổn trong quan hệ hai bờ eo biển là do chính quyền Đảng Dân tiến Đài Loan (DPP) kiên trì lập trường "Đài Loan độc lập", từ chối công nhận Đồng thuận năm 1992; xuất phát từ lợi ích chính trị riêng, tiếp tục kích động các tình cảm thù hận chống Trung Quốc trên hòn đảo, kích động sự đối đầu giữa hai bên eo biển, cản trở, phá hoại các hoạt động giao lưu bình thường giữa hai bên eo biển.
Máy bay ném bom H-6 của PLA (Ảnh: CNA).
Theo trang tin Đa Chiều, về các hoạt động quân sự của máy bay quân sự PLA xung quanh eo biển Đài Loan, ông Trương Xuân Huy (Zhang Chunhui), người phát ngôn của Bộ Tư lệnh Chiến khu Miền Đông của PLA, trước đây đã tuyên bố rằng Đài Loan và các đảo liên kết là một phần lãnh thổ thiêng liêng và không thể chia cắt của Trung Quốc; việc quân đội Trung Quốc tuần tra chuẩn bị chiến đấu là chính đáng và hợp pháp, là các hành động cần thiết trước tình hình an ninh hiện tại trên eo biển Đài Loan và thực hiện để bảo vệ chủ quyền quốc gia.
Trương Xuân Huy cũng nhấn mạnh rằng các lực lượng của Chiến khu Miền Đông có quyết tâm và khả năng đánh bại mọi hoạt động ly khai đòi "Đài Loan độc lập", kiên quyết bảo vệ chủ quyền quốc gia, an ninh và toàn vẹn lãnh thổ; kiên quyết duy trì hòa bình và ổn định trên eo biển Đài Loan.
Tàu sân bay USS Ronald Reagan đang tập trận trên Biển Đông (Ảnh: AP).
Ngoài ra, khi nhóm tấn công tàu sân bay USS Ronald Reagan của Hải quân Mỹ đang tiến hành tập trận trên Biển Đông, một số phóng viên truyền thông Mỹ đã đưa tin tàu sân bay Liêu Ninh của PLA đã ra khơi vừa quay trở lại Thanh Đảo vào cuối tháng 4, tàu sân bay Sơn Đông đã rời cảng Tam Á, Hải Nam, đi hàng trăm km về phía đông Biển Đông để tiến hành tập trận. Có báo Mỹ viết, nếu bùng nổ xung đột quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ, sẽ xảy ra trận hải chiến hủy diệt nhất kể từ Thế chiến thứ hai . Tuy nhiên, có cư dân mạng quan tâm diễn biến quân sự đã chia sẻ các hình ảnh vệ tinh hôm 15/6, cho thấy rằng tàu Sơn Đông đã quay trở lại cảng Tam Á vào cùng ngày, nhưng PLA vẫn cho tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường Type 054A hoạt động ở Biển Đông để theo dõi và giám sát Mỹ tàu sân bay USS Ronald Reagan.
Tàu sân bay Sơn Đông của PLA ở cảng Tam Á hôm 15/6 (Ảnh: Đông Phương).