Chứng kiến lễ ký kết hiệp định, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, việc chính thức ký 2 Hiệp định quan trọng là Hiệp định thương mại tự do EVFTA và Hiệp định bảo hộ đầu tư EVIPA đã mở ra chân trời mới hợp tác rộng lớn, toàn diện và phát triển mạnh mẽ hơn của Việt Nam và EU, đáp ứng nhu cầu của người dân, doanh nghiệp hai bên.
“Để 2 Hiệp định EVFTA và EVIPA có hiệu lực, mang lại lợi ích to lớn cho người dân, doanh nghiệp hai bên, tôi rất tin tưởng Nghị viện châu Âu, Nghị viện các nước thành viên EU và Quốc hội Việt Nam sẽ sớm phê chuẩn các Hiệp định EVFTA và EVIPA, để khi có hiệu lực, 2 Hiệp định quan trọng này sẽ như tuyến đường cao tốc quy mô lớn hiện đại nối gần hơn nữa EU và Việt Nam và từ đây người dân hai bên dễ dàng hợp tác, giao lưu, các doanh nghiệp hai bên có thể tiếp cận thuận lợi thị trường của nhau.
Đặc biệt doanh nghiệp EU có thể tiếp cận không chỉ thị trường gần 100 triệu người dân Việt Nam mà cả thị các nước ASEAN, CPTPP và các thị trường lớn khác ở khu vực Đông Á, góp phần tạo nên xung lực của hợp tác Đông- Tây mang đến sự phát triển thịnh vượng của 2 khu vực Á- Âu và toàn cầu”, Thủ tướng phát biểu.
Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh cùng Bộ trưởng Bộ Môi trường kinh doanh, Thương mại và doanh nghiệp Romania, Đại diện Hội đồng EU Stefan-Radu Oprea và bà Cecilia Malmstrom, Cao ủy Thương mại EU, ký Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - EU. Ảnh: VGP
Tuy nhiên, theo Thủ tướng, việc ký các Hiệp định EVFTA, EVIPA hôm nay mới là bước khởi đầu, hai bên cần nỗ lực hợp tác để quá trình triển khai hợp tác thành công. Việt Nam sẽ ban hành “Chương trình hành động quốc gia” thực hiện 2 Hiệp định với các nhiệm vụ, biện pháp cụ thể thực thi nghiêm túc, đầy đủ các cam kết, triển khai sâu rộng đến các Bộ, cơ quan, địa phương, tổ chức, doanh nghiệp, người dân, gắn với phát huy sự năng động, sáng tạo trong quá trình thực hiện hướng tới mục tiêu xây dựng đất nước Việt Nam ngày càng phát triển giàu mạnh hùng cường.
Trao đổi tại buổi họp báo sau lễ ký kết Hiệp định EVFTA và Hiệp định IPA giữa Việt Nam và EU, Bộ trưởng Bộ Công thương Trần Tuấn Anh cho biết, EVFTA là thỏa thuận thương mại tự do nhiều tham vọng nhất từ trước tới nay mà EU ký với một nền kinh tế mới nổi.
Hiệp định EVFTA và IPA được xây dựng dựa trên cam kết chung của cả hai bên về tự do hóa thương mại và hội nhập kinh tế theo hướng mở cửa, công bằng và tuân thủ luật lệ. Do đó, EVFTA và IPA tạo ra nền tảng rất quan trọng để nâng tầm quan hệ Việt Nam-EU lên một tầm cao mới.
Tuy nhiên, các doanh nghiệp trong nước ngoài việc được hưởng thụ những lợi ích mà Hiệp định mang lại thì sẽ chính thức phải đối mặt với những hàng rào kĩ thuật, các tiêu chuẩn thực thi khắt khe cũng như phải đối mặt với những hoạt động tranh chấp về thương mại, đầu tư…
“Để khai thác được tối đa lợi ích mà Hiệp định này mang lại, các doanh nghiệp của chúng ta, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, cần chủ động nghiên cứu thông tin để có sự chuẩn bị tích cực.
Việc chuẩn bị nên được tiến hành toàn diện từ nghiên cứu cơ hội, thách thức của thị trường EU đến các giải pháp như nâng cao chất lượng, mẫu mã sản phẩm; phát huy lợi thế cạnh tranh, tăng hiệu suất… Cần lưu ý là để tận dụng được ưu đãi từ Hiệp định, doanh nghiệp cần đảm bảo sản phẩm của mình đáp ứng yêu cầu về quy tắc xuất xứ, về tiêu chuẩn kỹ thuật và về vệ sinh an toàn động thực vật của EU”, Bộ trưởng nhấn mạnh.
Trả lời về thông tin mà Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đưa ra vừa qua về việc “có đến 70% doanh nghiệp vừa và nhỏ của Việt Nam không nắm được thông tin về EVFTA”, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh thừa nhận “đây là thực tế bởi việc thông tin về các Hiệp định thương mại tự do thời gian vừa qua chưa có sự lan tỏa kịp thời đến cộng đồng doanh nghiệp”.
“Chính phủ đã giao Bộ Công thương cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời đến người dân, đến doanh nghiệp. Chúng tôi sẽ rút kinh nghiệm từ việc tổ chức thời gian vừa qua. Tới đây, Bộ Công thương đã có chương trình phối hợp với các hiệp hội, ngành hàng, các doanh nghiệp, người dân để cung cấp thông tin đến nhân dân kịp thời nhất”, Bộ trưởng nói.
Cùng quan điểm với Bộ trưởng Trần Tuấn Anh, bà Cecilia Malmstrom, Cao ủy Thương mại của EU cũng nhấn mạnh vai trò của chính các doanh nghiệp trong việc tận dụng những ưu đãi của EVFTA.
“Hiệp định tạo ra điều kiện thuận lợi hơn, tốt hơn cho các doanh nghiệp, đảm bảo rằng các trở ngại trước đây sẽ được gỡ bỏ, tạo ra môi trường thuận lợi hơn. Nhưng quyết định cuối cùng vẫn là của chính các doanh nghiệp, đưa ra quyết định có đầu tư hay không cũng là các doanh nghiệp”, bà Cacilia Malmstrom nói.
Bộ trưởng Môi trường kinh doanh, thương mại và doanh nghiệp Romania Stefan-Radu Oprea chia sẻ thêm với báo chí: “Hiệp định EVFTA tạo ra cầu nối, những quy định đều mang tính công bằng, minh bạch. “Lòng tin” chính là từ khóa. Các hiệp định sẽ không thể thực thi được nếu không có sự tin tưởng lẫn nhau, kể cả những người tiêu dùng, người lao động… vì chúng ta có những tiêu chuẩn rất cao trong Hiệp định này”.
Được khởi động từ tháng 6/2012, đến cuối năm 2015, Việt Nam và EU đã kết thúc quá trình đàm phán và tích cực thực hiện công tác rà soát pháp lý nhằm tiến tới sớm ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA).
Đến tháng 9/2017, EU chính thức đưa ra một định dạng mới cho hiệp định sẽ ký kết với Việt Nam. EU đã đề xuất tách FTA thành 2 hiệp định độc lập là EVFTA và EVIPA.
Theo lịch trình, sau khi được ký kết, hai hiệp định EVFTA và EVIPA sẽ được trình lên Nghị viện châu Âu (EP) và nghị viện của 28 nước thành viên bỏ phiếu thông qua.